Reportazhi “Arkivi i tmerrit” në Arte...
Nga Arte | 30 tetor 2023 Për gati 50 vjet, banorët e Shqipërisë jetuan nën një nga diktaturat më mizore në Evropë. Ndërkohë, arkivat e ish-policisë sekrete shqiptare, Sigurimi, janë...
Nga Arte | 30 tetor 2023 Për gati 50 vjet, banorët e Shqipërisë jetuan nën një nga diktaturat më mizore në Evropë. Ndërkohë, arkivat e ish-policisë sekrete shqiptare, Sigurimi, janë...
Nga Kastriot Dervishi| Memorie.al| 2 maj 23 Ka hapur një polemikë jo të vogël në vitet e tranzicionit, një artikull i botuar vite më parë, në revistën “Në shërbim të...
Gazeta Shqiptare | 24 Shkurt 23 Në kuadër të “Ditëve të Kujtesës” që synojnë reflektimin mbi të shkuarën, regjisori austriak Nils Olger e shkrimtari Bashkim Shehu u ndalën te ndikimi...
Gazeta Shqiptare | 8 Mars 23 Në ditën ndërkombëtare për gruan, institucionet kryesore në fushën e kujtesës në Shqipëri kujtuan disa prej grave që u përndoqën nga Ish-Sigurimi i Shtetit,...
Nga Uran Butka | Rilindja Demokratike, 11 nëntor 16 Pas masakrave të shkaktuara nga lufta civile në të gjithë Shqipërinë, i erdhi radha edhe kryeqytetit. Ishte përgatitur me hollësi një masakër...
Nga Kastriot Dervishi | Gazeta 55, 10 korrik 18 Presidiumi i Kuvendit Popullor u mblodh në mbledhje të jashtëzakonshme, të mërkurën e 5 nëntorit 1975, për të shqyrtuar vendimin nr.10,...
Nga R.Sh. | Vatican News, 11 nëntor 20 Më 11 nëntor kujtojmë guximin e klerit e të popullit, i cili pas një dimri të egër e të gjatë nёn regjimin...
Nga Afrim Imaj | Panorama, 13 dhe 17 tetor 22 Një paradite shtatori me diell u gjendëm në shtëpinë e tij në Vlorë. Petrit Velaj na priti në një kafe...
Nga Uran Butka | Instituti “Lumo Skëndo”, 21 tetor 16 Një nga betejat më të përgjakshme të Luftës civile ndërmjet Ushtrisë Nacional Çlirimtare dhe forcave luftarake nacionaliste, ishte lufta në...
Nga Kastriot Dervishi | Gazeta 55, 21 tetor 18 Pas grisjes së marrëveshjes së Mukjes, si dhe pas mbarimit të konferencës së Labinotit në shtator 1943, komunistët nisën zyrtarisht luftën...
Nga Admirina Peçi | Report TV, 29 maj 19 Emisioni “Dosja K” në Report TV sjell pjesën e parë të historisë së Qemal Draçinit! Qemal Draçini ishte si një meteor...
Nga Petrit Palushi | Luma Post, 25 shtator 20 76 vjet ma parë, 26 shtator 1944, komandanti i Br. V partizane, Shefqet Peçi, kreu masakrën në Krue të Bardhë, ku...
Nga Besim Ndregjoni*.
Në këto vite demokraci vendi ka njohur sfida dhe vuajtje të shumta. Në këtë rrugëtim të vështirë ka pasur idealistë dhe luftëtarë që dhanë gjithçka. Ndregjoni shkruan për Kujtim Frangun, i cili 19 vjet më parë u vra në mbrojtje të votës së lirë.
Në këtë periudhë 25-vjeçare të ndërrimit të sistemit politik kam organizuar dhe përkujtuar shumë figura të shquara antikomuniste të cilat kanë lënë gjurmët e tyre në historinë tonë kombëtare. Në mes të këtyre martirëve sot mbas 19 vitesh kujtojmë me respekt dhe venerim Martirin e votës së lirë Kujtim Tofik Frangun. U mbushën 19 vite që çdo fillim të korrikut si vit shënues të kujtojmë ty Kujtim. Korrik 1977 vriten poetët e Librazhdit Vilson Blloshmi, dhe Genc Leka, për poezitë e tyre në mbrojtje të lirisë. Diktatura i vrau në korrik se tronditej nga “Saharaja” shqiptare që kishte ndërtuar pushteti i tyre. Heronjtë dhe martirët paskan të përbashkët jo vetëm idealet dhe lirinë por dhe vdekjen.
20 vite më pas në vitin e zi 1997 falangat e ideologjisë komuniste që nuk iu nënshtruan gjykimit për krimet e kryera të diktaturës vranë në qendrën e votimit mbrojtësin e votës së lirë, idealistin e lirisë, birin e të burgosurit politik Kujtim Frangun, vetëm se ai nuk pranoi të cenohet vota e lirë. Ai votën e quante të shenjtë, të paprekshme, kurse pala vrasëse donte pushtetin me tjetërsimin dhe cenimin e votës. Ajo donte sundimin ideologjik dhe politik pa votë të lirë. Historia përsëritet, i njëjti plumb që vrau poetët, i njëjti plumb vrau mbrojtësin e votës së lirë.
Kujtim, të kujtova ty, se ti je nga ata emra që për lavdi s’do t’ia dish kur jeta mbillet nëpër zemra me bekim perëndish.
Sot të kujtova ty, si një emblemë e gjallë e historisë së re, e kësaj historie që dhemb. Pikat e referimit nuk kanë të sosur në këtë 19-vjetor të vrasjes tënde. Populli një armë ka në dorë, Votën e lirë dhe verdiktin, të cilin ti e mbrojte me jetën tënde.
Ti ishe i përndjekur politik, por me dinjitet, jetove 42 vite, por jeta jote nuk matet me vite që jetove por me kualitetet njerëzore që e përballove atë jetë.
Jeton pak dhe bën shumë, e tillë ishte jeta e martirit të votës së lirë Kujtim Frangu.
Ai përçonte “Mirësi” dhe kjo i buronte nga vuajtjet që kishte kaluar në sistemin diktatorial. Motoja e tij ishte “Të falim ne, që të pendohen të tjerët. Me urrejtje nuk shkohet larg… I sakrificës për të tjerë deri në vetëflijim. Përjetuesi i viteve të burgut të babait të tij Tofik Frangu që vuajti jo pak por dhjetëra vite, vetëm se ishte fisnik dhe nacionalist dhe s’pranonte diktatin e krimit komunist. Kujtim Frangu e kuptonte demokracinë me thënien e ish-presidentit Abraham Linkoln, aq sa nuk dua të jem skllav, po aq nuk dua të jem zotëri. Gjithçka që nuk përputhet me këtë koncept, bie në kundërshtim me demokracinë. Kjo shprehje kuptimplotë përputhet me idealizmin dhe përkushtimin e Kujtim Frangut dhe e karakterizon jo vetëm tërë veprimtarinë e jetës së tij por, dhe si komisioner i votës së lirë për të cilën dha jetën i goditur me plumb nga një dorë gjakatare, ditë e zgjedhjeve për deputetë të Kuvendit të Shqipërisë në vitin 1997. Vdekja tregon se ç’njeri ke qenë, thotë populli. Vdekjet më të bukura janë si ajo e Kujtim Frangut. Të biesh hero nga plumbi për një ideal të lartë, për lirinë e njeriut, për të drejtën e votës së lirë në demokraci. Zoti kur don, të shpërblen dhe me vdekjen.
Presidenti i Republikës së Shqipërisë Alfred Moisiu, me dekretin Nr. 4984 dt. 20.07.2005 e ka dekoruar Kujtim Frangun “Për merita të veçanta civile, me motivacionin ‘Për kontributin e dhënë, duke sakrifikuar dhe jetën në zhvillimet demokratike në mbrojtjen e votës së lirë’”
Komisioni shtetëror i Këshillit të Ministrave me vendimin Nr. 19 dt. 12.07 1998 e ka shpallur Dëshmori i Atdheut me motivacionin: Rënien në krye të detyrës si komisionar në Komisionin e Votimit
Sot të kujtova ty në këtë korrik të verdhëremë dhe u ndjeva i rëndësishëm duke marrë nga imazhi yt. Sepse kujtesa për ty është një obligim për të dashur më shumë lirinë, të cilën ti na e mësove pak më shumë, duke vaditur rrënjët e saj me gjakun e rinisë tënde.
*President i Unionit Mbarëkombëtar të të Përndjekurve Politikë
Burimi: Mapo.al